مجله خبری مساجد

روستای یوش شهرستان فروغ با داشتن آب‌ و هوای مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد کوهستانی، چشمه‌های مالامال آب وکوچه‎ ‎‏‌گلشن‌هایی مملو‌از ‏درختان گردو، گیلاس، سیب، آلو و زردآلو بی شک یکی‌از زیباترین روستاهای کشور‌ایران محسوب میشود که گام ‏زدن در آن لذت فراوانی دارااست. از آنجایی که منزل شعر سرا پرآوازه بابا شعر جدید، نیما یوشیج در روستای زیبای یوش ‏جای دارد، این دستور جذابیت روستای یوش را صد چندان کرده و به لحاظ می رسد غرض اکثر مسافرین از هجرت به ‏این روستا، دیدار از منزل نیما یوشیج باشد که مطرح ترین جاذبه توریسم روستای یوش مازندران محسوب ‏می‌گردد، بهتر میباشد قبلی بازدید از این منزل‌ تاریخی قدری بیشتر درخصوص آن بدانید.‏
پلان منزل نیما یوشیج به طور کامل به مدل قاجار با پنجره‌های مشبک و شیشه‌های رنگی که به آن ارسی گفته ‏می‌گردد، با داشتن آجرکاری و گچ کاری‌های قشنگ، دیوارهای رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد منقش، سقف‌های منبت‌کاری گردیده، بسیار دیده‌نواز ‏و اعیانی میباشد. در متن‌ها متفاوت از عهدوپیمان نیما یوشیج این گزاره درباره ی منزل‌اش درج شده میباشد که: پدربزرگم ‏برای اینجانب قصر ساخته خیر منزل. مصالح به شغل رفته درین منزل بیشتر آجر، گل و چوب بوده و دارنده سه ‏ورودی و یک پاد شاه‌نشین میباشد. معماران و بناهای اصفهانی، به فرمان جد نیما یوشیج، که از خان‌های ناحیه ‏یوش بوده هشت سال برای ساختن آن زحمت کشیدند و عاقبت در سال 1128 ایجاد کرد این سازه را به نقطه پايان ‏رساندند. این منزل‌ لبریز سر‌‌ ‌و رمز در سال 1373 آیتم تجدید بنا قرار گرفت و بعدا به موزه تبدیل شد. در باطن ‏اتاق‌های این منزل بعضا از وسایل فردی نیما یوشیج ازجمله خودکار، لامپ، عینک، پیه‌سوز، خرقه و کفش، فریم ‏عکس‌هایی از نیما و خانواده‌اش و بعضا دست نویس‌های وی برای بازدید مردم قرار داده ‌گردیده‌است. نیما شعر ‏عمارت پدرم را در تاریخ ۱۳۲۵ در وصف این منزل سرود‎:‎
باقی‌مانده نام از عمارت پدرم،
طرف یورد شمالی اش، سالن،
طرف یورد جنوبی‌اش، رازَ در‎.‎
طرف خارج آن، استبل سَرا،
تخته ئی بردرَش در معنای در‎.‎
مردی افکنده اندر آن بَستر‎.‎
رمز خمیده ست ازو به روی کتاب،
زانوان را به دامن آورده،
دست می‌گرددش روی دفتر کار‎.‎
روی محل کار، عمارتی دیگر‎.‎
دستش این را نوشته بر ورقی‎:‎
ما‌نده نام از عمارت پدرم
بدن بی‌جانش، زیرا من را پیکر‎.‎
نیما یوشیج در شب سرد آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد زمستانی به انگیزه بیماری ذات‌الریه درگذشت و مزار این شعر سرا یوشی در اواسط تراس ‏در کنار قبر خواهرش بهجت‌الزمان اسفندیاری جای‌دارد.برای شناخت بیشتر با نیما یوشیج این شعر سرا لبریز شهرت ‏کشورمان شمارا به تلاوت ادامه این مقاله دعوت میکنیم.‏
علی اسفندیاری ملقب به نیما یوشیج متولد سال 1276 ه.ش از دیار یوش در مازندران بود. چرا به نیما یوشیج ‏بابا شعر جدید می گویند؟ او او‌لین شاعری بود که توانست چهارچوب‌های پوسته‌های سنتی شعر فارسی را شکسته ‏و شعر را به‌سیرتکامل‌ای به طور کاملً گوناگون ارائه نماید. آیا می‌دانستید منزل‌‌ نیما یوشیج در مازندران از اجداد قاجاری وی ‏برایش به ارث رسیده بود؟ منزل‌ای که هر کناره‌اش بیان کننده روایت‌های متعددی از روزهای معاش نیما و عالیه ‏‏(همسر نیما) ماجرا می‌نماید و در‌صورتی‌که بهتر گوش دهید صدای زمزمه‌های دل‌تنگ شعر سرا را میتوانید بشنوید که ‏صدا میزند: ‏
تو‌را اینجانب دیده در راهم شباهنگام ‏
که می گیرند شاخ تلاجن سایه‌ها رنگ سیاهی
وزان دل‌خستگانت راست اندوهی مهیا ‏
تو‌را اینجانب دیده در راهم

دو کلمه‌اي كه همواره با هم و يا پشت رمز مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد يكديگر مي‌آيند و گاهي به نادرست به‌جاي يكديگر نيز استعمال مي‌شوند، دو واژه و کلمه سلطنتي و يا متمول عمارت و كاخ میباشد. اين دو کلمه و واژه در معناي لغوي با يكديگر متعدد‌اند و كاربري مختلفي دارا هستند.

عمارت تاريخي
عمارت، به سازه و منزل مسكوني بسيار بزرگي مي‌گويند. كه در زميني وسيع و به شكل زيبايي ایجاد شده است. در پیشین و حتي امروزه، اين سازه‌ها در سبك و معماري خاصي تشکیل شده و سازندگانش بر اين یقین اند كه به نسل‌هاي بعدي منتقل كرده و تحت عنوان ميراث بجاي بگذارند. اين دستور در قبلی ترویج بيشتري داشت. در پیشین تا تاريخي نچندان به دور خوانين و خانواده‌هاي والا و ملاك هر شهر و ديار براي خانواده و ساكنين خانه خويش، بنايي والا و با غظمت مي‌ساختند. و اسم آن را به اسم خانوادگي و يا آنچه بدان آوازه داشتند، ميگذاشتند. و در واقع بخشي از تاريخ و ميراث خانوادگي آنها مي‌شد. بناهايي مانند عمارت مسعوديه، عمارت‌هاي رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد گلشن بهشت، عمارت سراي پر‌نور و عمارت تماشاگه فرصت ( وابسته به حسين خداداد بازرگان بنام ايراني ) مثلا آنهاست.

كاخ‌هاي تاريخي
كاخ يا كوشك‌ها به محل اقامت و سكونت خانواده سلطنتي و پادشاهي گفته مي‌گردد. كاخ‌ها سازه‌هاي مسكوني بسيار زيبا و باشكوهي می‌باشند، كه از معماري و نقشه‌هاي بخصوصي پيروي مي‌كنند. اين سازه‌هاي زيبا درواقع خیر فقط ميراث و اموال سلطنتي محسوب مي‌شوند. بلكه با تغيير سلسله و حتي حكومت به حاكمان بعدي وابستگی خواهد داشت. كاخ‌ها در اصل از دو فضاي اندروني و بيروني تشکیل شده‌اند، كه فضاي اندروني خویش به شكل‌هاي گوناگون طراي و ساخته مي‌خواهد شد.

کاخ مستحکم
كاخ‌ها در فضاي بيروني و حياط، فضاسازي بسيار عالي و فن‌اي مي‌گردد. تزئينات و نقوش زينتي كه براي زيبا سازي كاخ‌ها بكار مي‌رود، از بهترين تزئينات میباشد. مصالح بكار رفته در تشکیل داد كاخ‌ها، از مستحكم‌ترين مصالح روز میباشد. در زمان تاريخ و در زمان‌هاي متعدد براي شاهان و خویشان سلطنتي كاخ‌هاي زيبايي سازه گردیده‌است. كه برای آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد مثال آن ها مي‌اقتدار به كاخ تخت جمشيد كه قديمي‌ترين كاخ ايران میباشد. يا كاخ‌هاي شهر طهران مانند سعدآباد و نياوران كه براي روزگار معاصر و خیر چندان به دور میباشد، اشاره كرد.

در زمان ساسانیان به دلیل مقدس شمردن مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد آئین زرتشتی، سه نوع آتشکده مشاهده میشد. این آتشکده‌ها و حریق مقدس داخل آنها، به مجموعه‌هایی خاص از جامعه وابستگی داشت. اولیه آنها آتشکده آذرگشنسب بود که اختصاصی پادشاهان و جنگاوران، بود و حتی مکانی برای تاجگذاری سلاطین محسوب میشد. حقیقت تعجب نکنید، در شرایطی که بشنوید که پادشاهان سلسله ساسانی، حتی برای تاجگذاری تا این آتشکده، مسیر را پیاده طی می‌نمودند. همینطور به عبارتی‌طور که ذکر شد آتشکده آذرگشنسب در کنار دریاچه خوشگل و مفتون‌کننده‌ای، در باطن محوطه تخت سلیمان قرارگرفته میباشد. اما به ذکر گردآوری‌ای درگذشته دریاچه را، مدد بر حریق مقدس آتشکده آذرگشسب به‌اکانت می‌آوردند. حتی به‌نوعی می‌توانست، ظهوری از اعجاز آب در کنار حریق باشد. ولی آتشکده دوم که آذر فرنبغ یا این که آتشکده کاریان نامیده میشد، در تخصیص موبدان قرار داشت. ولی سوم آتشکده آذربرزین مهر، نامیده میشد که به طبقه کشاورزان و زراعت‌پیشگان وابستگی می‌یافت.

تنوع در اسامی آتشکده آذرگشنسب
خوب میباشد بدانید که آتشکده آذرگشنسب، به اسامی گوناگونی خوانده می شود. ولی اسم این آتشکده، در لهجه پهلوی به «گنزک» Ganzak یا این که «کمد» شناخته می شود. همینطور ناگفته نماند که «گزکا»Gazka ، اسم رومی این آتشکده است و رومیان آن را بدین اسم می خوانند. حقیقت شاید بخواهید با خبر گردید که اعراب آتشکده آذرگشنسب را چه می‌نامند؟ اعراب نیز، به این رده مقدس «شیز»Shiz می گویند. ولی می بایست دانست که تلفظ و اسم منتخب آتشکده آذرگشنسب، در فرصت ایلخانان به طور « ستوریق» بوده میباشد. حقیقت رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در اوستا، اسم «چئچست» بر این آتشکده اطلاق شد‌ه‌است. حتی‌د‌ر شاهنامه فردوسی، از «چیچست» برای اسم آتشکده آذرگشنسب استعمال می شد. ولی سازه به گفتار شاهنامه، حریق آن را حریق شهریاری می‌خواندند.

انگیزه اسم کمد دیواری بر آتشکده گشنسب
البته در دلیلی بر اسم کمد دیواری می‌اقتدار ذکر کرد، در روزگار ساسانیان مکانی بود که مدارک بااهمیت در آنجا مراقبت میشد. سازه بر گفتار دانشمندان این محل را مخزنی که در شیز بود، می دانند. حتی چهت نیل به موفقیت‌های جنگی، پادشاهان و دلاورمردان با پای پیاده تا جای آتشکده می‌آمدند و به عبادت می‌پرداختند. اما آنها بعد از موفقیت در نبردهایشان، از غنائم جنگی و ثروت‌های حاصله به آتشکده نثار می‌کردند. براین اساس اسم بوفه، بر آتشکده آذرگشنسب نامی لایق میباشد. همینطور محلی‌ها براین باوراند که برای نرسیدن معاند به‌این گنجینه‌ها، بخش اعظمی از آن‌ها به اعماق دریاچه رها گردیده‌است. می بایست بدانید این حادثه، هم زمان با نزاع و رویارویی کشور‌ایران و رومیان رخداد. آن‌گاه در وقتی که آتشکده در محاصره معاند قرار داشت، همه اشیا گرانبها و جواهراتی که در باطن آتشکده نهفته بود، به داخل آب‌های نیلگون دریاچه عمیق تخت سلیمان سرازیرشد.

طاق های تخت سلیمان
موردها استعمال از آتشکده آذرگشنسب
آتشکده همواره محلی، برای تفویض آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد امانات عموم بوده میباشد. اما زیرا موبدان و روحانیان همواره گزینه متکی بودن عموم بودند، آنان چیزهای لوکس خویش را بدین اشخاص می‌سپردند. اکثر زمان ها مواقع در ذیل آتشکده‌ها، مکانی برای نهفته نمودن این شی ءها از شر سارقان یافت میشد. همینطور بدانید تشکیل داد آتشکده‌های زرتشتی، در بخشها رفیع و دارنده طول شکل می‌گرفت که امکان ‌ظهور برای همگان داشته باشد. راهروهای آتشکده آذرگشنسب نیز، محلی برای عبادت محسوب میشد. همینطور در بخش بالای آتشکده آذرگشنسب، سقف‌های بیضی و قوسی شکلی مشاهده می شد. ولی احتمال این قضیه می‌رود که شاید این سقف‌ها بتواند، مکانی برای ذخایر و جواهرآلات فرمانروا باشد. عاقبت ویرانی بنای آتشکده آذرگشنسب، به وسیله رومیان و به جبران تخریب معابد مسیحیان رومی سازه به امر خسروپرویز جاری ساختن گرفت. این آتشکده به سال ۱۳۸۲ شمسی، در لیست به جا مانده فرهنگی یونسکو تحت عنوان چهارمی تاثیر قدیمی و باستانی تصویب شد.

یکی ذکرهایی که در آیین اسلام بسیار به آن مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد پیشنهاد میگردد، بیان صلوات بر نبی(صلی الله علیه و اله) و خاندانش میباشد. استدلال این کلیه پیشنهاد و تاکید بر ارسال کردن صلوات، فواید دنیوی و فواید معنوی میباشد که‌این بیان آسمانی برای آدم دارااست. اجر صلوات هم مشتمل بر معاش اوخری آدم می شود و هم معاش مادی. طبق آیه‌ 56 سوره احزاب قران کریم و مهربان، آفریدگار و فرشته ها نیز بر حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) دردود میفرستند و خدای متعال خطاب به افرادی که ایمان آورده‌اند نیز می فرماید: بر وی صلوات بفرستید و آن طور که می بایست، تسلیم گردید.

فواید و اثر صلوات
برای صلوات فواید متعددی را بیان کرده‌اند. برای شناخت بیشتر با فواید صلوات می توانید نوشته ی علمی‌ی اثرها و خاصیت ویژه صلوات صادر کردن برای آدم را پژوهش کنید.

فواید دنیوی صلوات
احادیث های متعددی رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد از پیامبر اکرم صلوات الله علیه آورده شده که به فواید دنیوی صلوات پرداخته‌اند. فوایدی دنیوی صلوات عبارت اند از:

بر طرف کننده فقر (جلاء الافهام ص 252 – کادو خداوند ص20)

به حافظه آوردن موضوعی و رفع بیماری آلزایمر (جلاء الافهام ص 252 – کادو معبود ص20)

بر طرف شدن نیاز ها و حاجت روایی (جمال الاسبوع، ص 242)

روی آوردن عافیت به بشر (جامع الاخبار ص 67 – کادو معبود ص 20)

بر آورده شدن دعا ها ((اصول کافی، ج 2، ص 491، ح 1)

فواید معنوی
خلال فواید دنیوی صلوات، این بیان دارنده فواید معنوی شگفت انگیزی میباشد که معاش اوخری بشر را لبریز بارتر می‌نماید. برای فواید معنوی صلوات میتوان به مفاد ذیل اشاره نمود:

نورانی شدن قبر بشر

دیدن رده خویش در فردوس

بخشیده شدن گناهان و …

مراسم سفره صلوات
مسلمان ها به انگیزه اجر و فواید متعددی که صلوات برای آدم داراست، در مراسمات مذهبی و غیر مذهبی خویش از این بیان بسیار به کار گیری می‌نمایند. برای سود بردن بیشتر از اجر صلوات، برخی مراسم سفره‌‌ی صلوات را اعمال می‌نمایند. ترسیم سفره صلوات یک کدام از رسوم سابق میباشد که در نقاط گوناگون کشور‌ایران برگزار میگردد و گونه های مختلفی داراست مانند ترسیم سفره صد صلوات

مراسم صد صلوات
یکی رسوم زنانه که در بخش اعظمی آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد از نقاط کشور‌ایران اعمال می‌گردد، ترسیم صد صلوات میباشد. خانمی که نذر داراست مهمانان را به منزل خویش دعوت می‌نماید و سفره صلوات را در منزل می‌اندازد. این سفره معمولا به رنگ سبز از محصول مخمل میباشد و با اسامی چهارده معصوم علیه السلام مزین شد‌ه‌است. درین مراسم 140 تسبیح میان اشخاص حاضر در نشست پخش می شود و هر فرد با یک تسبیح صد صلوات می‌فرستد. آحاد صلوات ها بایستی به چهارده هزار صلوات رسد. پس از این که صلوات‌ها پیامبر شد، دعای ختم صلوات خوانده می شود. آن‌گاه خوراکی هایی که در سفره وجود دارااست و متبرک گردیده اند را در میان حاضران پخش می‌نمایند.

مسجد ملک بن عباس از جاهای جذاب بندر مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد لنگه میباشد. ندر لنگه به شهر مساجد و بركه‌ها پر اسم و رسم میباشد. در اين شهر مساجدي متعددي براي مذهبها شيعه و سني وجود دارااست. يكي از مساجد دارای شهرت و تاريخي مذهب شيعه اين شهر، مسجد ملك بن عباس بندر لنگه میباشد. مسجد ملك بن عباس با مناره كج، یک کدام از نقاط جالب بندر لنگه و استان هرمزگان مي‌باشد. در اين محتوا عملکرد گردیده است تا معرفي اين مسجد و اسم‌هاي ديگر، تاریخچه، مناره کج مسجد ملک بن عباس، معماري مسجد ملک بن عباس بندر لنگه، نشانی و ساعتها بازديد، جالب های بندر لنگه و بهترين مجال بازديد از مسجد ملک بن عباس بندر لنگه و ساير جاذبه‌هاي گردشگري‌ها اين شهرستان پرداخته گردد.

مسجد ملک بن عباس
درون محتواي غیروابسته به صورت کامل به معرفي شهرستان بندر لنگه، موقعيت جغرافيايي، مسافت بندرلنگه با شهرها و بنادر دور و اطراف، مورفولوژی شهرستان لنگه، ريشه يابي اسم لنگه، تاريخچه بندرلنگه، علل از رونق افتادن بندرلنگه، جمعيت شهرستان، گویش مردمان بندرلنگه، آیین و مذهب آنان، صنعت های دستی و سوغات بندرلنگه، اسکله بندرلنگه، فون و فلور شهرستان بندرلنگه، ناحیه مدد گردیده نزديك بندرلنگه، محله ها بندرلنگه، جالب های بندرلنگه (جاهای تاریخی و باستاني، مذهبي و طبيعي بندرلنگه)، غذای محلی بندرلنگه، بهترين مجال مهاجرت به اين بندر، خرید از بندرلنگه و اقامت در بندرلنگه پرداخته شد‌ه‌است.

در اين محتوا مقصود رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد معرفي مسجد ملک ابن عباس بندر لنگه در شهر مسجدها میباشد. اين مسجد با شماره‌ي ۱۰۶۳ در سال ۱۳۵۴ در فهرست اثرها ملی کشور ایران به تصویب رسیده‌ میباشد. از ويژگي‌هاي بارز و شاخص آن تك مناره و تك ايواني بودن آن میباشد.

مسجد ملک بن عباس بندرلنگه

اسم هاي ديگر مسجد ملک بن عباس بندر لنگه
اسم مسجد ملک بن عباس بر پایه ی اسم باني آن گزینش گردیده‌است. ولی اين مسجد اسم‌هاي ديگري مثل مسجد آقا سید محمد فقیه شرف البحرانی، مسجد علي و مسجد سید محمد دانا نيز داراست. اين مسجد در ميان اهالي و بوميان حیطه بيشتر به اسم مسجد علي و مسجد آقا سید محمد فقید مشهور میباشد.

معماری مسجد ملک بن عباس
عمر مسجد ملک بن عباس بندر لنگه
هسته‌ی اول مسجد در زمان‌ي تیموریان تاسیس گردیده‌است. اين مسجد در عصر‌هاي صفویه و قاجاریه تجدید بنا شد‌ه‌است. به طوري اين مسجد به فرمان محمد بن عباس بحرینی، – تاجران پر اسم و رسم – در سال ۱۲۳۷هجري شمسی آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در عصر‌ي قاجاريه بر روي مسجد قديمي مجدد تاسیس شده است. اين مسجد براي سید محمد فقیه شرف البحرانی از مجتهدین شیعه و اهالي محل سازه شد‌ه‌است. حرم‌ي اين فقیه گرانقدر در كنار همين مسجد میباشد. معمار مسجد معلم محمد نامی بوده میباشد. اين معمار، معمار مناره‌های آرامگاه حضرت علي(ع)، نيز بوده میباشد.

مقبره امامزاده با تقوا و پاد شاه حسین سیاهکل در مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد استان گیلان واقع شد‌ه‌است . سیاهکَل(به گیلکی: سی‌کَل) یکی شهرهای استان گیلان و راس شهرستان سیاهکل میباشد. اسم گیلکی سیاهکل بدان‌سیرتکامل که مردمش تلفظ می‌نمایند سی کَل میباشد. سی در معنای صخرهٔ بلندمرتبه و کوه با شیب تند میباشد و تک تک در معنای آبادی و در واقع اسم سیاهکل در معنای آبادی کنار کوه با شیب تند دارااست.

در زمانه خلافت عباسیان، نوادگان علویان در رنج و سختی و شکنجه از طرف آن‌ها معاش می‌کردند و ازاین‌رو به بخش ها امن کشور ایران و به‌خصوص بخش‌های کوهستانی استان گیلان حمایت می‌آوردند. این فرایند در قرن سوم هجری که فرصت خلافت متوکل عباسی بود به‌غایت شدت خویش رسید و بخش اعظمی از علویان و سادات خویش را به مناطقی امن از خطه دیلمان رساندند تا امنیت رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد بیشتری داشته باشند.

مقبره قاجاری امامزاده با تقوا و فرمان روا حسین در نصیب مرکزی شهرستان سیاهکل در روستای لمش جای‌دارد. سازه دارنده نقشه مربع صورت میباشد و هر چهار ضلع حرم را حیاط ردیف دار فراگرفته و دارنده ۲۷ ردیف سنگی و چوبی میباشد ورودی مقبره به طور دری دولنگه میباشد و دو در دیگر در بدنه دیوار های بقاع قرار گرفته میباشد.
سقف مقبره از نوع خرپشته ای میباشد که به وسیله چوب ها چهار تراش ، واشان کشی و روی آن را جدیدا لمه کوبی و تخته کوبی کرده اند در ذیل گنبد ضریحی مشبک کناره ارتفاع ۲.۵۰ و پهنا ۲.۲۰ و طول ۱.۸۰ مشهود است .

دامنه این سازه به طور شیر رمز های چهار تپه تشکیل‌شده و در سال های اخیر در راس آن فضایی گنبدی صورت از کالا حلب اضافه کرده اند این سازه در سال ۱۳۸۲ ه . ش به شماره ۹۴۰۴ در فهرست اثر ها ملی مرزو بوم به تصویب رسیده میباشد.بنابر ترسیم دیرینه دیلمیان، پیش از آغاز ماه محرم، طی مراسمی سنتی و مذهبی، عموم دانش‌ها را می‌بندند و بعداز محرم آنها را گردآوری می‌نمایند. به مراسم بستن و بازکردن دانش در محرم «دانش دودی» (بستن دانش) و «دانش واچینی» (بازکردن دانش) گفته میشود. این مراسم هرساله در‌این مقبره و آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد اکثر حرم متبرکه استان گیلان جاری ساختن می‌پذیرد.

تجدید بنا مسجد روحانی صفی در اردبیل، تحت مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد عنوان یک مسجد بارگاه دار و با مدل پر رنگ و با نگهداری اجزای مسجد سابق آن، از قرن دهم هجری شـروع و در نصفه قرن یازدهم به آخر رسید
مسجد نام برده در می دانی عریض و در صحن باغچه دار مستطيل صورت، با دروازه بزرگ فرنگی، قرار گرفته و در ادامه آن، بناهای اساسی به طور مايـل واقـع شـده میباشد.
در سمت چپ و کنار صحن تعالی داخلی به پهنا و ارتفاع ۱۶ × ۳۱ متر، مسجد سابق به نوعی خاص و به صورت هشت گوش بر روی شانزده ردیف چوبی با جا پنجره ای و فارغ از محراب استقرار یافته میباشد.
در کناره راست آن، مرقد روضه خوان جای دارد.
این آرامگاه از یک قبر خرد نمازخانه و یار و همدم با طاق نماهای قائم الزاویه بر دو طبقه تشکیل شوید.
نمای فرنگی آن از رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد خشت درست شده و بسیار قشنگ میباشد. تا نصفه دیوارهایش نیز با ه و بسیار زیباکاشی های لعابی درنظرگرفته شده میباشد.
چینی منزل مقبره روحانی صفی الدین اردبیلی
بنای مرکزی که در کنار بقاع روضه خوان صفی الدین اردبیلی واقع گردیده، «چینی منزل» میباشد.
این جای که محـل نگه داری ظروف چینی میباشد در قرن هفدهم میلادی سازه شد‌ه‌است.
ضمن این، آشپزخانه های والا و اطاق نشیمن بـرای بزرگان آیین، حجاج و فقرا نیز جزو همین تیم محسوب میشد.
در اکثر زمان ها بناهای مذهبی که در زمان صفویه سازه شوید، از کاشی های لعاب دار منقوش به کار گیری شد که از لحاظ هنری و معماری در مسجد اردبیل به عصر کمال رسیده میباشد.

مسجد جنت سرا حرم روحانی صفی الدین اردبیلی
ایـن مسجد با گنبدی آجری و با مشبک گره چینی، در سمت شرقی ایوان حرم روضه خوان صفی الدین اردبیلی ، به طور فضای هشت ضلعی پیاده سازی و تشکیل‌شده و محـل سـماع دراویش و برگزاری آئین های خاص آنها بوده میباشد. به همین عامل، بـه نـام میدان دراویش نیز دارای شهرت میباشد.
مسجد نام برده، از نظـر اصـول آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و مدل معماری دارنده نظم و ترتیب خاصی بوده میباشد و همچون آن، در سلطانیه زنجان نیز مشاهده میشود.
احتمالاً مسجد جنت سرا که مرتبط با اواخر قرن هفتم هجری میباشد و سپس بقعه روحانی صفی الدین اردبیلی و آن گاه مقبـره خـوانین از بناهـای اول گروه میباشد.

تزیین هـا و نماهـای مسجد جامع اصفهان مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در آجرکاری هـا، کاشی کاریها، گچبری هـا، طاق نماهـا و مقرنس ها اکران داده گردیده‌است.
مسجد جامع اصفهان در شرایط کنونی ۴۸۴ نوع طاق داراست که هر کـدام از آنان، به حیث بعدها، شـکل ظاهری و طریق اسکلت بندی دارنده خصوصیات خاص و متعدد از سایر میباشد؛ همان باربر می‌باشند و اسکلت بندی اساسی پوشش طاق را تشکیل می دهنـد.
از مثال هـای دیگر زیبایی در تزیین ها، می اقتدار کاشی کاری های بی سابقه جان دار در بدنه ایوانها را اسم موفقیت.
این کاشی کاریها و آجرکاریها گاهی به تنهایی بر سطح آهسته حیاط خوابیده اند و گاهی در نقش یک کانال که نور و روشنایی و تهویه را برای فضای داخلی تأمین می نماید، بدنه را به آرامی می‌شکافد.
در سـوی دیگر، می شود رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد به آراینده های مسجد عتیق اصفهان مانند سنگابها، لامپ دانها و ستونکهای تزئینی آن و اقتدار بسیار بالای مقرنس ها در زیباسازی سازه اعتنا کرد.
مقرنس های به فعالیت رفته در مسجد جامع اصفهان که عنصر دکوری مهمی در معماری اسلامی اهل ایران به شمار می‌روند، به طور ابتدایی در ایوانها و آنگاه هم به صورت جامع تر در نقاط دیگر مسجد چشم می شـود که مؤلفهای اساسی نیز در تأمین ایستایی قسمتهای متفاوت محسوب میشوند.
تکرار در طاق نماها و ردیف بندیهای دور و بر شبستانها و پیرامون ایوان مرکزی را تحت عنوان شاخص ترین عامـل ساخت و ساز ریتم و نوا در‌این مسجد میباشد.
آجرکاریهای به فعالیت رفته روی ستونها، فخرمدین ها و نهاز و نخیرهای ساخت و ساز گردیده روی نما، با ساخت و ساز سایه پر‌نور، یکنواختی نما را می شکند و تکان و تعادل را در مسجد ساخت و ساز می نماید.
در مسجد جامع اصفهان خوشنویسی و خط نویسی روی دیوار به خیال تهیه و تنظیم و تزیین خوب روش روهای ورودی بوده میباشد.
بعد ها خرد این خطوط و نقوش اسلیمی به فعالیت رفته در آنان برای آرایش کردن کتیبه ها ، منجر می‌شود بعدها سازه در عین داشتن عظمت، رعب آور نباشد و به نمازگزاران احساس امنیت را آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد القا نماید.
در درون فضای شبستانها با استعمال از کاربندیها و به شغل بردن سرستونها و کادر بندیهای گوشه و کنار شبستان، تناسبات اطراف به واحد سنجش عموم وار شدن رسیده میباشد.
در سردر ورودی مسجد جامع اصفهان ، زنجیر آویزانی به چشم می خورد که سیمای آن چـون نمادی از یک واحد سنجش میباشد. گویی عدل و داد را در بدو ورودبه مسجد در گوش آدم زمزمه می نماید. هم چنیـن، زنجیر نشان پیوندهای ارتباطی ، هماهنگی و وحدت اسـت. وجـود زنجیر در ورودی مسجد جامع، به معنای لینک کلیه تیم ها و کمپانی در فریضـه گروهی زیرا نماز آدینه و جماعت اسـت کـه نمازگزاران دستها را به نماد همدلی و همزیستی به هم زنجیر می نمایند

صحبت پایان
مسجد جامع اصفهان مثال ای بارز و شاخص از معماری موفـق و اصيـل اهل ایران اسـت.فضایی معمولی و ساده و رهـا از هر نوع تعلـق خیال همه ایـن ادب و یقین خیال در گرو به کار گیری اصول و تعلیمات فقهی اسـت که با کلیه دسـتوراتش آزادی، نشاط و بهروزی ابدی را برای کلیه مخلوقات خویش نوید می‌دهد.

یکی‌از شگردهای پیاده سازی معماری مسجد استعمال مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد از تناسبات حاذق هندسی در پیکره و طرح آنهاست به نحوی که پلان مسجد درخصوص با نمای مسجد پیاده سازی گردیده اند ؛ به ویژه از لحاظ تناسب این رابطه تنگاتنگ میباشد و اکثر وقت ها از تناسبات طلایی مصرف شده میباشد درضمن اعمال معماری نیز به همین ترتیب میباشند.

از این رو در هر مقیاس که ساخته شوند تماشای آنان برای دیده ناظر خسته کننده وجود ندارد و هیچ سیرتکامل بی قوارگی در وجود آن‌ها چشم نمیشود، تناسبات طلایی ولی در معماری مرزو بوم های دیگر نیز آیتم به کار گیری قرار گرفته میباشد، البته با تمرکز و گستردگی معماری اهل ایران اسلامی برابری نمی‌کنند.

ضمن مقاله فوق بعضی رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد معتقدند که ضمن رعایت بعد ها استاندارد مسجد، رابطه این تناسبات در پلان و نما چنان توانمند میباشد که می قدرت از روی پلان بنایی را که نمای آن کلا از فی مابین رفته و ویران گردیده‌است را مرمت کرد . نکته مسلم دیگر این که آحاد احجام و موادسازنده مساجد دارنده فلسفه وجودی ملهم از تعالم قدسی و معنوی اسلامی اند .

گنبد منزل ها غالبا در عصر اسلامی دارنده محور های چهارضلعی و آنگاه هشت ضلعی و غیره بوده اند که تعبیر و تفسیر اندیشمندانه و عارفانه ای دارا‌هستند، شکل هندسی محور گنبد که مکعب صورت میباشد می‌تواند خویش الهامی از بنای کعبه باشد و در مرحله سپس چهار ضلعی تبدیل به هشت و شانزده و سی و دو و سرنوشت دایره و گنبد افق میباشد که برخی افضل از برخی دیگر میباشد.

قاعده هشت وجهی گنبد کنایه از کرسی آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد الهی و نیز دانا ملائکه و قاعده مربع و چهار کناره هم ، علامت دنیا جسمانی روی زمین میباشد . صورت فرنگی گنبد نیز کنایه از جمال و گلدسته نیز نشان جلال الهی میباشد.a

این بقاع مدفن ابوعبدالله محمد مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد بن حسن بن محمد بن موسی متوفای ۵۳۳ هجری قمری بوده که پس ازآن سیدکمال الدین علی حسینی متوفای ۷۰۰ هجری قمری و پس از وی شمس الدین محمد بن نجم الدین محمود محیابادی، متوفای ۸۵۱ هجری قمری دفن گردیده اند. به احتمال قرین به اعتقاد و باور سیدکمال الدین علی القاضی النقیب بن اشرف بن حسین بن علی بن ابی طالب فی مابین باریک بن شرفشاه بن زید بن حسن بن احمد بن عبیدالله بن احمد الشعرانی بن علی العریضی بن امام جعفرصادق (علیه السلام) میباشد که ازسادات جلیل القدرعریضی و نقیب وسرپرست سادات یزد و حکم دهنده این شهربوده میباشد.
همینطور شخصیت مدفون درین مقبره سیدصدرالدین مجتبی القاضی النقیب بن قوام الدین مهنا القاضی بن ابی الحسن بهاءالدین حاکم بن ابی محمد بن زید بن حسن بن احمد بن عبیدالله بن محمد رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد ابی جعفر بن علی ابی الحسن بن عبیدالله بن احمد الشعرانی بن علی العریضی ابن امام جعفرصادق (علیه السلام) میباشد که سیدی بسیار جلیل القدر، وسیع الشأن و نقیب سادات و حکم دهنده یزد بوده که ظاهراً ملقب به قنبر و پسرعموی امامزاده کمال الدین علی حسینی متوفای ۷۰۰ هجری قمری میباشد که که در همین مقبره مدفون است.

آستان امامزاده سیدصدرالدین (علیه السلام) در بشنیغان میبد واقع شد‌ه‌است. درگذشته بنایی مربع صورت و دارنده گنبدی از آجر وگل بودکه حسینیه، مسجد و بقاع ی سیدصدرالدین درآن قرار داشت.

نشانی :استان یزد ـ شهرستان آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد میبد ـ نصیب مرکزی ـ شهرمیبد خیابان امام.